Προυσός Ευρυτανίας

«Η
έδρα του δήμου Προυσού. Χωριό με πολλά αξιοθέατα, πολιτισμικό πλούτο και ιστορία. Στα σπλάχνα του βρίσκεται το μοναστήρι του Προυσού, η Παναγία η "Μπουρσιώτισσα" όπως την αποκαλούν οι ντόπιοι, όπως και το χωριό τους, που τον λένε "Μπουρσό". Ίσως η προέλευση του ονόματος να προέρχεται από το "Πυρσός", όπως αναφέρουν κάποιοι ερευνητές. Νοτιοδυτικά του Πύργου (1568μ.) που δεσπόζει βόρεια του χωριού, υπάρχει η θέση "Πολιτεία". Εκεί πιστεύεται πως ήταν η αρχική θέση του χωριού. Με την ίδρυση όμως της μονής, άρχισε ο κόσμος να "κατεβαίνει" σιγά σιγά και να την εγκαταλείπει, για να χτίζει τα σπίτια του δίπλα σε αυτή, στην θέση που βρίσκεται σήμερα.

-Γενέτειρα του μεγάλου Δασκάλου και ευεργέτη του χωριού Αναστάσιου Αγαθίδη (1794-1881), του Στρατηγού και πολιτικού Γεωργίου Κονδύλη (1879-1936), του Χριστόφορου Κατσάμπα επίσης ευεργέτη του χωριού κ. α. Στην πλατεία του χωριού, φιγουράρουν οι προτομές των δύο πρώτων από το 1972. Εκεί και η "Αγαθίδειος Βιβλιοθήκη" με πολλά βιβλία, μερικά των οποίων είναι εκδόσεις Λειψίας και Βερολίνου, προσφοράς του ευεργέτη Α. Αγαθίδη.

 Στο χωριό μπορείτε να θαυμάσετε ακόμη την παλιά αρχιτεκτονική του. Αξίζει μία βόλτα στα παλιά του σοκάκια. Οι άνθρωποι του, ζεστοί και φιλόξενοι. Στο χωριό επίσης, υπάρχει το "Κατσάμπειο Οικοτροφείο" και το "Κατσάμπειο Γυμνάσιο", χρηματοδότησης του Χριστόφορου Κατσάμπα. Εδώ φιλοξενήθηκαν και μαθήτευσαν απ' όλη την Ευρυτανία και όχι μόνο, παιδιά φτωχών οικογενειών. Η Αίγλη του έπαψε πια και τι ειρωνεία, ως ευχαριστήριο εγκαταλείφθηκαν στην τύχη τους. Η σημερινή κατάσταση του οικοτροφείου, μπορεί να περιγραφεί μόνο ως κρανίου τόπος. Το Γυμνάσιο, αντί για λαογραφικό μουσείο, ή πνευματικό κέντρο που του αρμόζει, λειτουργεί ως αποθήκη της ΔΕΗ. ...σημεία των καιρών, της γραφειοκρατικής ελληνικής δημοκρατίας και του ωχαδερφισμού.

-Νότια του Προυσού και σε απόσταση 1600 μέτρων, υπάρχει το πανέμορφο φαράγγι της "Μαύρης Σπηλιάς". Φαράγγι για canyoning, αλλά και πεζοπορία. Πεζοπορώντας το μονοπάτι των 20' διαδρομής του, φτάνουμε σε ένα τεράστιο "ριζοσπήλι". Εκεί θα δείτε τα απομεινάρια της παλιάς "αποκλείστρας", που επί τουρκοκρατίας λειτούργησε ως καταφύγιο και αποθήκη των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής.

-Οικισμοί του Προυσού: βόρεια τα "Μπαλταίϊκα", οι Ασωμάτες, ο Άγιος Γεώργιος, τα Μισοστέφανα και το Άνω και Κάτω Κούλι. Δυτικά ο Άι Λιας στο Ζυγό, τα Άνω Εσωχώρια και νοτιότερα η Μεγάλη Βρύση στα "Αραποκέφαλα" (1602μ.). Νότια του χωριού: Τα Βασταρχαίϊκα, Στρεμμεναίϊκα, Πασσαίϊκα, Ραφταίϊκα, η Σκαλούλα, η Πέτρα και τα Τσικναίϊκα με το Παλιοχώρι τους. Στα Στρεμμεναίϊκα υπάρχει και η αξιόλογη ιδιωτική Λαογραφική συλλογή του κ. Ιωάννη Πασσά.



[http://foyrnapress.blogspot.com/ ]